Yasin GÜLER  Özel

- Silvan'da yer alan "Sultan I. Kılıçarslan Kent Meydanı"nın ismi, yerel seçimlerin ardından "Rindehan" olarak değiştirildi. Bu karar, Sultan I. Kılıçarslan’ın mezarını bulan Prof. Dr. Oktay Bozan’ın tepkisine yol açtı. Bozan, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, bu değişikliğin tarihî ve kültürel mirasa yapılan bir saygısızlık olduğunu belirterek, yerel yönetimi eleştirdi.

Silvan’ın Tarihî Önemi ve Sultan I. Kılıçarslan’ın Mirası

Silvan (Meyyafarkin), Mezopotamya’nın kadim yerleşim merkezlerinden biridir. Farklı dönemlerde çeşitli etnik ve dini grupların idaresinde kalan bu şehir, tarih boyunca önemli bir askeri ve idari merkez olmuştur. Özellikle 11. yüzyılda Mervaniler döneminde Diyarbakır’ı gölgede bırakacak kadar öne çıkmış, ekonomik, mimari ve kültürel açıdan büyük bir gelişme göstermiştir.

Prof. Dr. Oktay Bozan, açıklamasında Silvan’ın bu zengin tarihine vurgu yaparak, şehrin "Sultanlar Şehri" olarak anılmasının önemine dikkat çekti. Bozan, Mervanilerin en güçlü hükümdarı Nasruddevle Ahmed, Hamdanilerin Seyfüddevle Ali, Anadolu Selçuklu Devleti’nin ikinci kurucusu ve Haçlılara karşı destansı bir mücadele veren Sultan I. Kılıçarslan ve Moğollara karşı verdiği mücadele ile İslam dünyasında direnişin sembolü haline gelen Celaleddin Harezmşah’ın mezarlarının bu şehirde bulunduğunu hatırlattı.

Sultan I. Kılıçarslan’ın Mezarı ve Anıtlaşan Mücadelesi

2021 yılında, Diyarbakır Valiliği ve Dicle Üniversitesi’nin teşvik ve desteğiyle, Sultan I. Kılıçarslan’ın mezar yerinin tespiti amacıyla başlatılan çalışmalar tamamlanmış ve bu önemli keşif kamuoyuna duyurulmuştu. Sultan I. Kılıçarslan, İslam dünyası ve Anadolu Selçuklu Devleti’ni Haçlılara karşı savunarak anıtlaşmış bir tarihî şahsiyet olarak bilinir. Bu mezarın tespiti, Silvan’ın tarihî mirası açısından büyük bir öneme sahipti.

Ancak, Prof. Dr. Bozan’ın belirttiği gibi, bu keşfin ardından Sultan I. Kılıçarslan için uygun bir türbe henüz inşa edilmemiştir. 2023 yılında Silvan’da inşa edilen “Sultan I. Kılıçarslan Kent Meydanı” ise tarihî şahsiyetin adını yaşatmak adına önemli bir adım olarak halkın hizmetine sunulmuştu.

İsmin Değiştirilmesi ve Tanıtım Levhasının Kaldırılması Tepki Çekti

Ancak yerel seçimlerin hemen ardından, Silvan Belediyesi’nin yetki alanında bulunan bu meydanda, Sultan I. Kılıçarslan’ın hayatını anlatan tanıtım levhası yerinden sökülmüştü. Bu olayın ardından, 17 Ağustos 2024 tarihinde sosyal medyaya düşen bir haberle, meydanın isminin de “Rindehan” olarak değiştirildiği ortaya çıktı.

Prof. Dr. Oktay Bozan, bu değişikliğin arkasındaki motivasyonları sorgulayarak, "İslam dünyasının beka mücadelesi verdiği bir süreçte, tarihimizin mümtaz şahsiyetlerinden olan Sultan I. Kılıçarslan’a bu tahammülsüzlük niye?" diyerek eleştirilerini dile getirdi. Bozan, bu kararı ideolojik bir bağnazlık olarak nitelendirerek, Sultan I. Kılıçarslan gibi önemli bir tarihî şahsiyetin isminin kaldırılmasının toplumsal barışa katkı sağlamayacağını ve gereksiz bir kutuplaşmaya neden olacağını vurguladı.

Tarihî ve Kültürel Mirasın Korunması Gerektiği Vurgusu

Prof. Dr. Oktay Bozan, açıklamasında Silvan’ın tarihsel konumu nedeniyle sadece belirli bir etnik kimlik üzerinden tanıtılmasının yanlış olduğunu belirtti. Farklı etnik ve dini kesimlerin izlerini barındıran bu şehirde sağduyu ve hoşgörünün galip gelmesi gerektiğini ifade eden Bozan, belediyelerin, yönettikleri yerlerdeki tarihî ve dini şahsiyetleri öne çıkararak toplumsal cazibeyi artırmaları gerektiğini hatırlattı.

Bozan, Sultan I. Kılıçarslan Meydanı’nda yapılan değişikliğin, tarihe ve toplumsal hafızaya yapılmış büyük bir haksızlık olduğunu belirterek, bu hatadan bir an önce dönülmesi çağrısında bulundu.