Lübnan’ın başkenti Beyrut’taki patlamanın yankıları devam ediyor. Lübnan tarihinin en kanlı patlamasında ölü sayısı giderek artıyor. 5 binin üzerinde yaralı, bir o kadar da kayıp var.

Ülke kan gölüne dönerken, sokaklar ise savaş alanına benzetiliyor. Peki, Lübnan Beyrut’ta ne patladı, patlamanın nedeni ne?  Patlama nedeniyle başkent Beyrut’ta bulunan Uluslararası Refik el-Hariri Havalimanı, hükümet binası ve Muhammed el-Emin Camisi’nin de aralarında bulunduğu başkentin neredeyse yarısı harabeye döndü. Bildiğiniz üzere patlama limanda amonyum nitratın bulunduğu depoda meydan geldi.

2750 ton amonyum nitratın neden olduğu patlamanın ardından zaten ekonomik ve siyasi bir kriz içerisinde olan Lübnan’ı nasıl bir gelecek beklediği ise bilinmiyor.

Uzmanlar bu patlamayı sadece Lübnan’ın değil Ortadoğu’nun 11 Eylül’ü olarak değerlendiriyor. Öyle ya benim de izlediğim kadarıyla görüntüler 11 Eylül’ü hatırlattı. Önce bir patlama oluyor, herkes o yöne doğru kamera veya telefonla çekim yaparken, en önemli, korkunç ve yıkıcı can alıcı patlama meydana geliyor. Durum böyle olunca sabotaj ihtimalleri göz ardı edilemiyor. Her ne kadar iç çekişmelere sahne olsa da bana göre kendi sorunlarıyla boğuşan ve komşu terör devletinin gözünde önemli bir konuma sahiptir Lübnan. Aynı gün hava sahasının ihlal edilmiş olması bile bunu düşündürmeye yetiyor. Bunun yanı sıra aynı günün sabahında devlet yetkilileri tarafından deponun kapısının onarımının yapıldığı da söyleniyor. Bir diğer teoride havai fişek patlaması sonucu bu patlamanın olduğudur.

Şimdi bunlar ve bunlara benzer bir çok komplo teorisini güvenlik uzmanları tarafından ortaya atılan iddialardır. Patlamaya neden olan amonyum nitrat maddesinin kendi kendine patlaması imkansız ve patlamanın gücü ile yayılan dumanların rengine bakılırsa amonyum nitrat ile birlikte bir dizi mühimmatın da patladığı uzmanlar tarafından ekranlarda dile getirildi.

Şimdi olayın yaşandığı güne dönecek olursak, ilk oluş anı itibariyle ortaya atılan iddialarda, Hizbullah’a ait bir mühimmat deposunun İsrail tarafından vurulduğu iddiası öne çıksa da her iki taraf da hızlı bir şekilde iddiaları yalanladı.

Lübnanlı yetkililer patlamadan saatler sonra yaptıkları ilk açıklamalarda limanda bulunan bir depoda 2014’ten bu yana tutulan 2750 ton amonyum nitratın patlamaya neden olduğunu açıkladı. Amonyum nitrat patlayıcı yapımında kullanılan bir çeşit gübre. Yalnız başına patlamayan bu maddeyi tutuşturan ve patlamaya neden olan yangının çıkış sebebi ise belli değil.

Ortadoğu’nun en kırılgan ülkelerinden biri olan Lübnan zaten uzun bir süredir ekonomik ve siyasi krizlerle boğuşuyordu.

Lübnanlılar yüzde 50’lere varan işsizlik oranları ve yüksek enflasyon dalgalarıyla karşı karşıya. Tüm şartlar altında gerçekleşen liman patlaması ise Lübnan’ın geleceğine büyük bir darbe daha indirmiş gibi gözüküyor.

Beyrut Limanı’nda, Lübnan’ın Dünya ile ticaretinin yüzde 70’i yapılıyordu. Özellikle buğday ve yakıt ticareti çok ciddi boyutta. Lübnan artık toparlanması çok güç bir boyuta mı geçti? Şu an gördüğümüz resim bunu bize anlatsa da, zamanın ne getireceğini bilemeyiz. Bana göre zor günler geçirecek ama yine de toparlanacak.

Peki niye bu kadar tehlikeli olan bir maddeyi hele ki güzergahı olmamasına rağmen Beyrut limanına çekilen bir gemiden, 2014 yılında depolara alıp 6 yıl boyunca burada tutuluyor. Sebebi ne olabilir ki?

Suriye’de İsrail önemli silah depolarına saldırıyor. Hizbullah son zamanlarda ciddi bir güç kazandı. Kimse bu patlamayı tam anlamıyla açıklama yaparak üstlenmeyecektir. Ancak sabotaj olmasa dahi yine de bir yıkım yaşanacaktır. Bana göre Lübnan’da Hizbullah suçlanacak ve yine siyasi kriz başlayacaktır. Aslında bunların istediği de bu değil midir? Önce bir iç karışıklık çıkarıp kaleyi içerden zayıflatmak ve daha sonra Afganistan’da, Irak’ta Suriye’de olduğu gibi demokrasi getirmek…

Bizde de denenmedi mi? Gezi olayları, darbe girişimi gibi… Ama başarılı olamadılar. Arap baharının devamını getiremediler.

Beyrut Valisi bu patlama olayını Hiroşima ve Nagazaki’ye benzetti. Patlama tamda onu resmediyordu aslında. Beyrut, felaket bölgesi oldu. Şehrin yarısı yıkıldı. Patlama sonucu evlerini terk etmek zorunda kalan yüz binlerce kişi, 2-3 aydan önce evlerine dönemez. Kimse bu patlamaya sıradan bir olay gibi bakamaz.