Bir ülkenin şehrinin kasabasında dünya hayatını değiştiren birisinin geride bıraktığı, terekesinde yer alan kütüphanesinin akıbeti ne olur?

Hükümet, o kadar yasa-kanun, yasa hükmünde kararname çıkarmaktadır ki bunu takip etmek bizim değil, ancak hukukla ilgilenenlerin kârıdır, bizim işimiz sadece kitapla kütüphaneyle tarihle ve kültürledir. 

Dün bize kalan mirasa sahip çıkmamız engellendi, bize ait ne varsa hor görüldü, satıldı, yakıldı, atıldı.

Sahafları dolaşırken başkasınca alınan dünden bize kalan eserlerin ülke dışına çıkarılmasına gönlüm razı değil. Bunun için bir yasaklanma getirilmeli, düne ait eserlerin sahiplerinden ya da satıcılarından emsal değeri üzerinden satın alınarak, bir araya toplanmalı, gereği yapılmak üzere ülke genelinde mevcut kütüphanelere yenileri eklenmeli.

Sahafları gezerken, kenarda ciltleri yırtılmış, kâğıdı deforme olmuş kitaplara bakarken, yüz sene önceki ahvalimizi düşünürüm, yanaklarıma inen ılıklığı çoğunlukla gizleme ihtiyacı duymadan.

İstanbul’a son gidişimizde uğradığımız kitapçıda meramımızı ifade ederken, mekân sahibi ikramda bulunmuş, aynı dertten mustarib olduğumuzun farkına varmıştı. Elbette daha önceleri çok uğramışlığımızın olduğu bu mekânlara Ankara’yı, Bursa’yı, İzmir’i eklemek lazımdır.

İskenderiye Kütüphanesi’yle ilgili okuduğumuz bir makaleyi, baştan sona hatmettim. Bizim kitaba ne derecede önem verdiğimizi ifade ediyordu. Lakin İskenderiye’ye bulunduğumuz şehirden yetmiş deve kitap yükü savaş ganimetinin 1200’lü yıllarda götürüldüğünden yana bir nota rastlamadım.

Diyarbekir’in Nisanî egemenliğine son veren Kudüs Fatihi Selahaddin’in mevcut kütüphanede savaş sonrası 1040.000 kitabı teslim aldığı bilinir. Yetmiş deve yükü kitabı seçen Kazı Fazıl, bunu Mısır’a götürür. Eyyubî Merkezi Mısır’da kendi kütüphanesine konulan bu kitapların akıbetini araştırma niyetimiz söz konusu olmasına rağmen, uluslararası sempozyumun Mısır’da olan olaylar sebebiyle iptali karşısında kitapların izini sürdürme imkânımız olmadı. Mısır’a gidenlere bu kitapların varlığının araştırılmasını istedik. Bir dostumuz, bu kayıtlarda kimi kitapların olduğunu müjdeledi.

Medeniyetimize mugayyir kimi kütüphanelerde, coğrafyamızdan talan edilmiş değerler yanında kütüphaneler başta gelir.

Bu zengin kaynaklarımızla kendi kütüphanelerine değer katanların, aslî olanı asıl mekânına bırakmaktan imtina etmesi, yüzyılımızın ilgilendiğimiz alanda hırsızlığın alasıdır.

Zeus Tapınağı’nı taş taş sökerek, numaralandırıp gemiyle kaçıranlardan bahs etmeyeceğiz.

Konumuz kitap ve çalınan, yağma edilen, yakılan, yok edilen kütüphanelerin izinin sürdürülmesini talep ediyoruz, yetkililerden.

Kültür ve Turizm Bakanlığının mevcut kütüphanelerde bizim coğrafyamıza ait eserlerden hangilerinin olup olmadığını sorgulaması elbette işleri arasındadır.

Bunu zaman zaman ülkemize getirilen eserlerden biliyoruz.