Parlamenter sistemde tek başına iktidar olma imkânı her zaman mümkün olmuyor. Koalisyon ortaklarının da çoğu kere anlaşamadıkları tecrübelerle sabittir. Kaldı ki çok kere ortaklar uyumlu olsalar bile iktidardaki beceriksizlikleri koalisyon ortaklığının sona ermesini zorunlu kılıyordu.

Sadece koalisyonlarda değil, tek başına iktidarlarda da parlamento aritmetiği partileri erken seçime mecbur bırakıyordu. Aslında bu bir nevi yasamanın yürütme üzerindeki vesayetiydi. Güneş Motel skandalında olduğu gibi milletvekillerinin bakanlık koltuğu için istifaları güvenoyu sorununu doğurunca mevcut iktidarın devamı imkânsızlaşıyordu. Sonra bu transferlerle kurulan yeni hükumet de istikrarsızlık yüzünden yürümediği ve erken seçimin şart olduğu bir parlamenter sistem yaşadık.

2019 seçimlerinden sonra Cumhurbaşkanlığı Hükumet Sistemi bu tür istikrarsızlıklara kapıları kapattı. Böylece koalisyon ve milletvekili transferleri ile hükumet kurma dönemi geride kaldı.

Türkiye, partilere erken seçimi dayatan parlamenter sistemden kurtulduğu için çok gerekli görülmedikçe sadece muhalefet partileri istiyor diye bir erken seçime gitmeyecektir. Hele hele son 20 yılda girdiği bütün seçimleri kaybeden partilerin bu isteklerinin sadece seçmenlerini konsolide amaçlı olduğu bilinmektedir. Yoksa seçimleri kaybedeceğini bile bile erken seçim talep etmek akıl kârı değil.

CHP’nin bir yıldır erken seçime gidelim açıklamalarını bu meyanda okuyoruz. Sittin sene iktidar olamayacağını bilen Kemal Kılıçdaroğlu yenileceğini bildiği halde seçim istiyorsa bunun siyaseten adı nedir bilmiyorum ama tıp dilindeki karşılığının hiç de hoş olmadığını biliyorum.

Ak Parti 81 ildeki kongrelerini tamamladıktan sonra 7. Olağan Büyük Kongresini de gerçekleştirdi. İl ve ilçe başkanlıklarını büyük oranda yenileyen Ak Parti, MKYK üyelerini de yeniledi. 2023 seçimlerine hazırlık olarak kabul edilen MKYK’dan sonra gözler kabineye çevrildi.

Cumhurbaşkanlığı kabinesi değişikliği için siyasi gözlemcilerin “seçim kabinesi” demeleri anlaşılır bir durum. Çünkü erken seçim olmasa bile en geç 2 yıl içinde bir seçim zorunludur. 27. dönem milletvekili seçimlerinin 5. yılı 2 yıl sonra doluyor. İki yıldan birkaç ay önce yapılacak seçimlere “erken seçim” dense de erken seçim sayılmayacak.

Anlayacağınız, Türkiye en geç bir yıl sonra seçim sathı mailine girmiş olacak. Bu süre zarfında muhalefet partilerinden sık sık erken seçim istekleri gelecek. İktidarın, daha doğrusu Cumhur İttifakı’nın muhalefetin ciddiye alınmaması gereken bu talebini dikkate almayacağını düşünüyorum. Siyasi dehasını rakiplerinin de kabul ettikleri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2023 hedefini bundan 10 yıl önce belirlemesi boşuna değildi. Bu tarih, yani 2023, seçim için en uygun tarihtir de. Lakin 2022 Sonbaharı da 2023 hedefi için uygun olan zaman dilimine dahildir.

Ak Parti’nin kadrolarını yenilemesi, 2023 hedeflerine odaklanması önümüzdeki seçimlerin muhalefet için iç açıcı olmayacağını gösteriyor. Biden’den medet uman ama kendi içinde paramparça bir CHP, geleceği çalkantılara gebe İYİ Parti, kapanması gündemde olan küçük müttefik HDP önümüzdeki seçimlere hazır değiller. Dolayısıyla Ak Parti için erken seçim çok avantajlı görünüyor. Ama buna rağmen seçimin nicel kazanımlarından ziyade ülkede istikrarın sürmesinin sağlayacağı kazanımları önceleyen Cumhur İttifakı, erken seçimden önce ‘Yeni Anayasa’ya odaklanacaktır.

Türkiye, asıl kazanımını 2023’e yeni bir anayasa ile girerek elde edecektir. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından bu sonbaharda yeni anayasa için referanduma gidileceğini çıkarmak zor değil.

Cumhur İttifakı yeni anayasa için kolları sıvamışken, muhalefet partileri, ama bilhassa Millet İttifakı içinde yer alan üç parti de millete hizmet etmek istiyorsa bunu iktidar olmadan da yapma imkânını bulmuştur. Millet İttifakı, Cumhur İttifakı’nın hazırlayacağı anayasa çalışmalarına katılmalıdır. Gerekli katkılarını sunmalıdır. Şayet bunu kendileri için doğru bulmuyorlar ise alternatif bir metin ile millete hizmet etmeyi düşünmelidirler.

Yoksa millete verebilecekleri hiçbir şeyleri yoktur.