Gezilen yerlerde bir kaç köy.

Aylarca ilçesine, yılllarca şehrine gitmemiş insanımızı dinleyeceksiniz, birinci elden.

Sade, samimî, hoşsohbet insanımız.

Hediye edilene karşılık para almayanlar var.

Zorla bir bal kutusuna ödenen...

Belki yağ, biraz peynir.

İnsanlığı şehirden uzaklaştıkça daha bir yaşar, kişi.

Bu gün, bunları sizinle paylaşmak istedik, bir köyden...

Toprak yoldan gidilen köylerden birine.

Bir tarafta kuzu-oğlak melemeleri, bir yanda utangaç berîvan kadınlar.

Süt sağarken görünmek istemiyorlar, kameraya.

Erkeklerle anlaşıyoruz.

Tütün oldukça sert...

Siz, bazen dağ köylerine gidin...

Seyyah olup düşün, vurun yollara.

Vaz geçin lüks ev yaşantısından.

Buz gibi sulardan için.

Ekmeği buğdaydan...

Ayranı yayıktan...

Her şeyiyle hayatı, zorluklar içinde geçen insanımız...

Seyyah olup vurun dağlara...

Kuş sesleri, ağaçlık alanlar...

Gönlünüzden huzur eksilmesin.

Hekimliği bitkilerden öğrenin.

Ne ilaç ne doktor...

Dinlenin dağ başında.

Ruhunuzu özü gürleştirin.

Buna ihtiyacı var, insanın.

Seferiniz mübarek olsun, günü birlik olsa da....

Gezginlik, hayatınızda yer edinsin, usul usul.

HALİME HATUN KÜMBETİ

Van Gevaş Selçuklu Mezarlığı

Halime Hatun Kümbeti...

Gevaş girişinde karayolunun sağında yer alan mezarlık...

Mezarlık çevresinde bakımsızlığın olması dikkat çekici.

Mezarlıktaki kümbetin kime ait olduğunu belirten bir tabelaya rastlanmadı.

Mezarlık girişindeki ana kapıda mezarlık tabelası mevcut değil.

Mezarlık içinde yer alan kimi kabir taşlarının istenildiğı.şekilde olmadiğı görüldü.

Her tarafın yabanî otlarla kabir taşlarını sardığı, kitabeli bir kısım mezar taşlarının ait olduğu kabir tespitinin yapılması gerekir.

Bu küçük mezarlıkta kimin defnedildiği muhakkak kayıþ altına alınmıştır. Bu düzenlemede kolaylık sağlar.

Erciş'teki Kadem Paşa Hatun Kümbeti ile aynı mimarî üslúba sahip Halime Hatun Kümbeti dışında tespitlerimiz söz konusu ki makale tarzındadır.

ŞEYTAN KÖPRÜSÜ

Van'dan Muradiye Şelalesi'ne varmadan solda iç kısımda yer alan köprü, tarihî bir özelliğe sahiptir.

Ürkütücü yönü, olduķça aşındırdığı kayalıkların görünümü mü yoksa Şelalenin geçit vermeyen suyu mu?

Gözden ırak bu köprünün etrafında zamanın eşkiyası mı, yol kesmelerde bulunmuş, köprünün ismini almasında etken sebep?

Köprü suyunun oldukça derin yarıklar açmış olması, dikkât çekici.

Aynı husus Bingöl çıkışında " Şeytan Deresi" olarak isimlendirilen alan için geçerlidir, akan su sebebiyle.

Bitlis ve Van arasında tespit ettiğimiz yedi köprü dikkâtimizi çekti.

Muradiye Şeytan Köprüsü için diyebileceğimiz notlar, bu.

Köprü, zamanında karşı taraftaki yerleşimle tek bağlantı noktası konumunda görülmektedir.

KADEM PAŞA HATUN KÜMBETİ

Erciş Merkezde etrafı çevrili kümbeti ve hazireyi yerinde inceledik. Aynı kümbet tarzı, Gevaş Selçuklu Mezarlığı'nda görülebilir.

Kümbet, iki katlı olup, alt katında kabir yer almaktadır.

Çevresi, Van ve Erciş Belediyesi tarafından düzenlendiği, tabeladan anlaşılan kümbetin altta yer alan kabirin hali, çalışmanın gerektiği gibi yapılmadığını göstermektedir.

Mezar taşının seçilemediği kabrin mezar olduğunu ancak, ķümbetle bağlantı kurulduğunda varlığını hissetmek mümkündür.

Temizliğin olmadığı alt kat, toz-toprak ve çöple içine girilmez durumda görünüme sahip.

Şehir Araştırmalarımızı yerinde tespitlerle sunarken ilgili ve alakalı kurumlarla kuruluşların yetkililerine durumun ulaştırılması esas gayemiz.

Yetkililerinin dikkâtine bu ve diğer kümbetlerin durumunu sunuyoruz.

SONUÇ

Van'a dair gözlemlerimiz, bu notlarla sınırlı değil.

İleride şehirlerle ilgili kitabımız yayınlanırsa Van Bölümü'nde Kaleler de Ah Tamarra Kilisesi de Urartular da ve diğer tarihî alanlarla tespitlerimiz yer alacak.