Geçtiğimiz hafta israf konusuna değinmiş, gıda tüketimi ve enerji kullanımında tasarrufun önemini vurgulayarak israfı birçok yönüyle ele almaya çalışmıştım. Ancak görünen o ki bu konuda hâlâ söyleyecek çok söz var.
Kış mevsiminin kendini hissettirmesiyle birlikte son günlerde trafo yangınları ile ilgili veriler gündemde. Her biri ayrı bir felakete yol açabilecek bu olayların temelinde yatan nedenleri göz ardı etmek mümkün değil. Özellikle kış aylarında, elektrikli ısıtıcıların yoğun ve kaçak elektrikle kullanımından kaynaklanan aşırı yüklenmeler, elektrik şebekelerini âdeta bir sınavdan geçiriyor. Buna, ne yazık ki kaçak elektrik kullanımının bölgede alışkanlık hâline gelmiş olması da eklenince sonuç şöyle oluyor: Her gün ortalama iki trafo arızası.
Aşırı yüklenmeye maruz kalan trafolar sadece teknik bir sorun yaratmıyor; aslında çok daha büyük bir toplumsal maliyeti beraberinde getiriyor. Şebekeye binen bu yük hem vatandaşın güvenliğini tehdit ediyor hem de elektrik altyapısını yıpratıyor. Bir trafo yanınca sadece elektrik değil, hayat da bir süreliğine duruyor. Günümüzde elektrikle çalışan cihazlara olan bağımlılığımız düşünüldüğünde, bu kesintilerin etkisi çarpan etkisiyle artıyor.
Bir yandan doğalgaz, odun ya da kömür gibi alternatifler hâlâ ekonomik ve pratik çözümler olarak masadayken, ücretini ödemeyenlerin elektrikle ısınma tercihinin hem maliyeti yüksek hem de riskli olduğunu görmek zor değil. İşin en acı tarafı ise kaçak kullanım oranlarının, bölgedeki elektrik talebini kat be kat artırarak altyapının sınırlarını zorlaması. Bir başka ifadeyle, kaçak tüketim yapan bir abone, normal bir hanenin 9-10 katı kadar elektrik tüketiyor. Bu da sistemin adil çalışmasını engellemekle kalmıyor, trafo yangınları gibi geri dönüşü zor sonuçlar doğuruyor.
Konunuz israf ise silahınız tasarruftur. Tasarruf, sadece bireysel bir seçim değil, aynı zamanda toplumsal bir sorumluluktur. Enerji kaynaklarının bilinçsizce kullanılmasını bir kenarı bırakarak kasıtlı olarak kötü kullanımına odaklanmalıyız. Kaçak kullanımı azaltmak, alternatif ısınma yöntemlerine yönelmek ve israfı önlemek, sadece bu bölgenin değil, ülkenin geleceği için atılması gereken adımların başında geliyor.
Bu noktada elektriğe bir “nimet” gözüyle bakılmaması ayrı bir sorun. Dolayısıyla her birey, ortak olduğu bu nimeti ziyan eden komşusuna dur diyebilmeli. Böylece daha anlamlı ve daha aydın olabiliriz. Evet, tasarruf yapabilmenin anahtarını şu cümleyle özetleyip bitirelim yazımızı: Nimete nimet gibi muamele etmek. 

Celal Yılmaz