Soğuk algınlığı; burun akıntısı, hapşırık ve boğazda kaşınma hissi  ile başlayan belki de en sık bilinen virüslerin sebep olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle hafif belirtilerle 1- 2 hafta içinde kendiliğinden düzelmesine rağmen, özellikle çocuklarda okullarından geri kalmaya erişkinlerde ise iş gücü kaybına sebep olmaktadır.

Çocuklarda sık olmasının nedeni, kreşlerde ve okullarda diğer çocuklarla sık temas halinde olmasından kaynaklanır. Çocuklar böyle toplu yerlerde virüsü birbirlerine bulaştırırlar. Soğuk algınlığına neden olan birçok virüs saptanmıştır. Bunların içinde en sık görülen rhinovirüs (rhino:burun) adı verilen virüstür. Rhino vb. virüsler yılın soğuk ve kuru dönemlerinde daha fazla görülür.

Soğuk havadaki nem oranının düşük olması burnun kurumasına ve kendi savunma mekanizmasının bozulmasına yol açar. Böylece virüs kolayca buruna yerleşerek soğuk algınlığına yol açar. Bu virüs dışında influenza, RSV, coronavirüs gibi birçok virüs soğuk algınlığına yol açar. Havanın kuru ve soğuk olmasının yanı sıra bireysel faktörlerde soğuk algınlığı riskini artırmaktadır. Bunların başında yetersiz beslenme, sigara kullanılması ve stress gelmektedir.                

BULAŞMA Genellikle hastalıklı kişilerin vücut sekresyonları(tükürük ve hapşırık gibi) yoluyla kolayca bulaşır. Virüsler deride veya dış ortamda 2-3 saat,kapalı oda ortamında 1 gün canlı kalabilmektedir.Bu nedenle virüs bulaşmış, telefon ahizesi,asansör kapısı, para vs. ve kapalı ortamlar yoluyla kısa sürede hastalık bulaşabilir. BELİRTİLER Hastalık genellikle virüsün alınmasından 2-3 gün sonra başlar. İlk belirti genelde burun akıntısıdır. Bunun dışında burun tıkanıklığı, hapşırık, boğaz ağrısı, öksürük ve baş ağrısı olabilir. Ateş, hafiftir. 37-38 derece arasında seyreder. Halsizlik,kırgınlık görülür. Eğer bakterilerde hastalığa eklenirse, orta kulak iltihabı, sinüzit, bronşit veya pnömoni (zatürre) gelişebilir ve buna bağlı belirtilerde değişir. (Kulak ağrısı,ciddi eklem ağrısı, balgam çıkarma, ateşin 38 derecenin üzerine çıkması) TEDAVİ Soğuk algınlığının tedavisi yoktur. Tedavide amaç belirtilerin en aza indirilmesidir.                        Yapılması gerekenler:
1. Yatak istirahati 2. Sıvı alınımının artırılması 3. Bol C vitamini içeren meyve ve sebzelerin tüketilmesi. 4.Ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar alınması Bunların dışında piyasada grip ilacı olarak satılan ilaçlar hastalığı iyileştirmez veya süresini kısaltmaz. Sadece belirtileri azaltır. Bu nedenle doktor tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır. Antibiyotikler ise bakteri enfeksiyonu yoksa asla alınmamalıdır. ÖNLEM Aslında tedaviden daha önemli olan durum önlem almak yani hastalığın bulaşmasını engellemektir.                 
1.Dışardan geldiğimizde ellerimizi sabun ile yıkamalıyız ve bunu çocuklarımızda alışkanlık haline gelmesini sağlamalıyız. 2.Mümkünse soğuk algınlığı olan kişilerle yakın temastan kaçınmalıyız. 3.Hapşırır veya öksürürken burnumuzu ve ağzımızı kapatmalıyız. 4.Kış aylarında bol sıvı almalı ve beslenmemize özen göstermeliyiz 5.Sigara içmemeliyiz. 6.Özellikle kaloriferli evlerde yatak odasındaki nem oranını normal sınırlar içinde tutmalıyız. 7.Beklenmeyen bir durum karşısında, örneğin baş ağrısı, balgamlı öksürük, burun akıntısının sarı-yeşil renk alması, ateşin yükselmesi gibi hallerde derhal doktora başvurmalıyız. 

Doç. Dr. Muhammet Asena
Gazi Yaşargil Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Pediatri Eğitim Kliniği