Romalılardan sonra Müslüman Arap Hâkimiyeti birkaç cümle ile geçiştirilmiş, Hamravat Suyu ve Kanunî Sultan Süleyman’a geçilmiştir.

İlginç bir bilgi anektoduna yer verelim, bu arada: “ Derler ki padişahın emriyle her Perşembe 40 deve, 80 damacanayla, ab-ı Hamravat’ı İstanbul’a taşımak üzere Diyarbakır’dan yola çıkarmış.” ( Sayfa 88)

Bu bilginin kaynağı söz konusu değildir. Âb-ı Hamravat, bir keresinde Padişah’a sunulmak üzere yola çıkarılmıştır. Bu su, Saraya ulaştırılmıştır. Su, gönderilen padişah yerine tahta geçen yeni padişaha törenle sunulmuştur.

“Diyarbakır Surları” ifadesini zamanla Diyarbakır Kalesi yerine ikâme eden anlayışın etkisi:

 “Diyarbakır Surları"Tarihin taşlara yazıldığı görkemli bir kent’i simgeler. Diyarbakır’da yaşanan her inancın bu surlarda izlerini görmek mümkündür. Tarihin resmigeçidi içinde Araplar, Emevîler, Abbasîler, Şeyhoğulları, Büveyhoğulları, Mervaniler, Nisanoğulları, Büyük Selçuklular, Artuklular, Eyyubiler, İlhanlılar, Akkoyunlular, Safaviler ve Osmanlılar yer alır.” (Sayfa 89)

Bu satırların yazarı, Emevî ve Abbasî Saltanatı müntesiblerinin Arap olduğunu unuttuğu her halinden bellidir.

Ayrıca sıralanan beyliklerle devletler, hep aynı inancın sahibidir.

Tümü İslam Dini’ne mensup bu egemenliklerle beyliklerin farklı inançlarla ne alakası vardır? Bunu bilemiyoruz.

Beş-on-otuz sene egemen olan beyliklerle devletler, bu şehre ne kazandırmıştır?  Bunu gerçekten bilemiyoruz.

Bu belirttiğimiz husus daha ilginç durum arz eder. Çin Seddi ile Diyarbakır Kalesi’nin karşılaştırılmasına şehrimizde ilk tepkisini yazdığı makalelerle ortaya koyan biri olarak “Surun tepeden görünüşü kalkan balığı şeklindedir. (…) 82 tane burcu ve 4 tane giriş-çıkış kapısı olan siyah bazalt taşlardan yapılma sur, kentin en ilgi çekici unsurudur.” ( Sayfa 89)

Bu açıklamayla kalenin önce surlara, sonra Sur’a evrim (?) geçirdiğini görmekteyiz. Karacadağ’ın lavlarının soğumuş şekli olan bazaltın renginin siyah olduğunu da bu açıklamadan öğrenmekteyiz.

Sayfa 91’de şehir kapılarının akşamleyin kapatılması Şeyh Saidin Hareketi’ne bağlanmaktadır.

Bu tümüyle yanlıştır.

Şehrin Roma Dönemi Şehir Mimarîsine Özgü dört kapısı, yüzyıllarca akşamları kapalı tutulur.

Bu Osmanlı Dönemi fotoğraflarından net şekilde anlaşılır.

Her kapıda nöbetçi asker bulunduğu bilinir.

Ben û Sen Efsanesine sırtını dayayan yazar, okuduğu kitaplardan Yedi Kardeş Burcu ile Evli Beden’i yapan Çırak ve Usta intiharına değinmiştir. ( Sayfa 91)

Burcun Mimarlarının daha sonra farklı eserler yaptığını bilmeyen yazarlar, bu efsaneyi uydurtunca başkasının hatasını neden eleştirelim?

Halen bu efsane yalanı devam ederken, mimarların ismini kaynak eserlerden neden araştırmaz, bu araştırmacılarımız? Bunu da hakikatten bilmiyoruz.

Keçi Burcu’nun 1223 Yılında Mervanoğulları tarafından onarıldığını gösteren bir kitabe söz konusu değildir. (Sayfa 91)

Yazar, 1223 Senesinde Mervanoğulları’nın tarihten silindiğini bilmediğini belirtelim. Bu kitabenin bir fotoğrafı ve tercümesi bizde mevcuttur. Günümüzde kitabeden sadece üç taşı kalmıştır. Yukarı çıkarken sağda görülebilir.    

Bizim yazdığımız birkaç eleştiri yazısında hem Valilik hem Belediye Yayınları’nda sıklıkla geçen Nur Burcu’nu yaptıran Melikşah’ın 1268 yılında hayatta olmadığı yer alır.

Diyarbakır Ulu Camii Hanifî Bölümü’nü yaptırdıktan sonra zehirlenerek öldürülen Melikşah’ın 1268 Yılında yaşamış gösterilmesi, akla ziyan davranıştır.

O dönemde Selçukluların tarih sahnesinden Kösedağ Savaşı ile yavaş yavaş çekildiğini belirtmeye gerek var mı?

1055 Senesinde doğan Melikşah, sadece 38 yıl yaşamıştır. Bu Sultan’ın 1268 Yılı’nda Nur Burcu’nu yaptırdığını belirten kendi şehrimizin kaynaklarıdır. Kalkıp proje yöneticilerini suçlamamız abesle iştigaldir.( Sayfa 92)

Ulu Camiî hakkında belirtilen Kilise-Katedral iddialarını başka bir makalede ele alacağımız için, eleştiri konusu yapmıyoruz. (Sayfa 92)