Ali Lale Özel

Sizi kısaca tanıyabilir miyiz? Akademik geçmişiniz ve çalışma alanlarınız hakkında bilgi verir misiniz?
Siverek doğumluyum. Şu anda Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı’nda akademik hayatıma devam ediyorum. Akademik kariyerim boyunca çoğu deneysel olmak üzere çok sayıda uluslararası ve ulusal makale ile bilimsel toplantılarda sunulmuş çalışmalarım bulunuyor. Ağırlıklı olarak çevre kirliliği, elektrofizyoloji ve fizyopatoloji alanlarında çalıştım.

Karacadağ pirinci üzerine akademik çalışma yapma fikri sizde nasıl oluştu? Bu alanda sizi araştırmaya yönlendiren unsurlar nelerdi?
Güney Kore’de katıldığım bir kongre sonrası küresel tohum bankasını ziyaret ettik. Orada, Anadolu’dan getirilen buğday ve pirinç gibi tohumların da saklandığını öğrenmem büyük bir merak uyandırdı. Ayrıca Karacadağ’da yaşayan akrabalarımın pirinç üreticisi olması da beni bu alana yöneltti. Bilimsel merakım ve yerel bağlarım bu konuda araştırma yapmamı sağladı.

⸻

Karacadağ pirincinin özellikle diyabet hastaları için zararlı olmadığı yönünde görüşlerinizi paylaşıyorsunuz. Bu konuda bilimsel bir açıklama yapabilir misiniz?
Karacadağ pirincinin glisemik indeksi, yaygın olarak tüketilen pirinçlere göre oldukça düşüktür. Bu özellik diyabet hastaları için daha uygun hale getiriyor. Ayrıca şeker ve nişasta oranı düşük, protein oranı ise oldukça yüksek. Marketlerde satılan türlere göre çok daha sağlıklı bir alternatif sunuyor. Yayınlanacak kitabımda bu konuya dair detaylı analizler yer alacak.

Karacadağ pirincinin verimliliğini artırmak amacıyla ne tür tarımsal veya bilimsel çalışmalar yapılmasını önerirsiniz?
Bu pirinç için bugüne kadar ciddi bir ıslah çalışması yapılmadı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ilgili araştırma enstitüleri ile iş birliği sağlanmalı. Aynı şekilde Dicle ve Harran Üniversitelerinin Ziraat Fakülteleri bu sürece dahil olmalı. Kalite ve verimi artıracak çalışmalar, çiftçiye doğrudan ekonomik katkı sağlar ve bölge kalkınmasına ivme kazandırır.

⸻

Karacadağ pirincinin hem sağlık hem de ekonomik açıdan vazgeçilmez bir ürün olduğunu söylüyorsunuz. Bunu bilimsel verilerle açıklayabilir misiniz?
Pirinç dünya genelinde milyarlarca insanın temel gıdasıdır. Yüksek besin değeri sayesinde yalnızca kalori değil, aynı zamanda protein, potasyum, magnezyum, demir, çinko ve lif gibi birçok temel besin maddesini de içerir. Karacadağ pirinci, mineralce zengin topraklarda ve yüksek rakımlı bölgelerde yetiştiği için besleyiciliği oldukça yüksek. Kendine has aromasıyla da lezzet açısından öne çıkıyor. Kepekli ve esmer yapısıyla dünyanın en nadide pirinçleri arasında yer alıyor.

Eğer Karacadağ pirincinin sağlık açısından taşıdığı değer, yeterince anlaşılırsa, bu durum hem yöre halkı hem de ülke ekonomisi açısından nasıl sonuçlar doğurur?
Karacadağ pirincinin yüksek besin değeri ve düşük glisemik indeksi sayesinde, özellikle diyabet gibi kronik hastalıklarla mücadelede önemli rol oynayabileceğini düşünüyorum. Sağlıklı ve organik gıdalara ulaşımın artması, halk sağlığına olumlu etki yapacağı gibi sağlık harcamalarını da azaltır. Bu da dolaylı olarak ülke ekonomisine büyük katkı sağlar.

Karacadağ pirincinin sağlık faydalarının daha geniş kitlelere ulaştırılması için bir ekip çalışması gerektiğini belirtiyorsunuz. Hazırladığınız kitabın basımı ve tanıtımı için sponsor desteğine ihtiyaç duyduğunuzu ifade ettiniz. Bu süreçte hedeflediğiniz sponsor profili kimlerden oluşuyor, ne tür iş birliklerine açıksınız?
Karacadağ pirincinin sağlık açısından değeri yeterince bilinmiyor. Bu nedenle hazırladığım kitabın basımı ve tanıtımı için sponsor desteğine ihtiyacım var. Yerel yönetimler, kalkınma ajansları, sağlık ve tarım alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliğine açığım. Bu ürünün hak ettiği değeri görmesi için kolektif bir çabanın gerektiğini düşünüyorum.

Prof. Dr. Mustafa Emre’nin açıklamaları, Karacadağ pirincinin sadece bir tarım ürünü değil, aynı zamanda sağlık ve kalkınma potansiyeli taşıyan stratejik bir değer olduğunu gözler önüne seriyor. Bilimsel verilerle desteklenen bu ürünün, hem tüketiciye hem üreticiye kazandıracak şekilde tanıtılması artık bir zorunluluk.