Dünya Sağlık Örgütü, palyatif bakımı; hasta ve ailesinin yaşamı tehdit eden sorunlarla karşılaştığında, ağrının ve diğer fiziksel, psikososyal ve manevi problemlerin erken dönemde belirlenmesi, dikkatlice değerlendirilmesi ve tedavi edilmesiyle acının önlenmesi, böylece hasta ve ailesinin yaşam kalitesinin artırılması olarak tanımlamaktadır.

Palyatif bakım merkezlerinde; Kanser, Parkinson, Alzheimer, ileri evre kalp ve böbrek yetmezliği, geçirilmiş serebrovasküler olay olmak üzere birçok hastalığa hizmet verdiklerini belirten Demirkol; bu hastalıklara bağlı gelişen şiddetli ağrılar, bası yaraları, enfeksiyonlar, beslenme bozuklukları ve solunum sıkıntılarının başlıca hasta profilini oluşturduğunu ifade etti.

Yaşlanan nüfusun artması, buna bağlı olarak kronik hastalıkların çoğalması, kanser sıklığındaki artış ve kanser tedavisindeki güncel gelişmeler nedeniyle kanserli hastaların yaşam süresinin uzaması, palyatif bakım servislerine olan ihtiyacı artırmaktadır.

Palyatif serviste doktor liderliğinde multidisipliner bir ekip ile hizmet verdiklerini vurgulayan Demirkol; bu ekipte hemşire, psikolog, diyetisyen, sosyal çalışmacı, fizyoterapist ve manevi destek için din görevlilerinin yer aldığını ifade etti.

Palyatif bakım ile yoğun bakım arasındaki farklılığa da değinen Demirkol; yoğun bakımda hastanın primer hastalığına yönelik küratif bir tedavi hedeflediklerini, palyatif bakımda ise hastalığa yönelik değil, bu hastalıkların yol açtığı semptomlara yönelik tedavi uyguladıklarını belirtti. Örnek olarak; diyabetik ketoasidoz (halk arasındaki ismiyle şeker hastalığına bağlı koma hali) ile gelen bir hastanın yoğun bakımda sıvı ve insülin tedavisi sonrası asidozu düzeltilip taburcu edilebildiğini, yani sorunun büyük ölçüde ortadan kalktığını söyledi. Buna karşılık kemiğe yayılmış kanseri olan ve performans skoru kemoterapiye uygun olmayan bir hastada, palyatif bakımda kanserin kendisine yönelik değil; buna bağlı gelişen ağrı ve beslenme bozukluğu gibi semptomlara yönelik tedaviler uyguladıklarını aktardı.

Palyatif bakım kavramının olmadığı eski dönemlerde hasta yakınlarının hastayla yapayalnız kaldığını belirten Demirkol, primer hastalık tedavisi bittikten sonra ailelerin ne yapacaklarını bilmez halde eve gitmek zorunda kaldığını ifade etti. Palyatif serviste verilen eğitimler sayesinde hasta yakınlarının, eve döndüklerinde nasıl bakım vereceklerini öğrendiklerini belirten Demirkol; bası yarası olan bir hastaya pansuman yapmayı, PEG (mide ile cilt arasına yerleştirilen beslenme tüpü) ile beslenmeyi öğrenen yakınların aldıkları eğitimle güvenle eve dönebildiklerini söyledi. Ayrıca eve giden hastaların evde sağlık birimleriyle takip edildiğini ve hasta ile yakınlarının her zaman yanlarında olduklarını vurguladı.

“Palyatif servise gelen hastalarımız, gösterdiğimiz ilgiden sonra ‘Demek ki benim için her şey bitmiş değil’ diye düşünüyor” diyen Demirkol, filmlerde sıkça geçen ‘hasta için yapacak bir şey kalmadı’ ifadesini literatürden kaldırdıklarını belirtti: “Biz hastalarımıza, ‘Sizin için hâlâ yapacak çok şeyimiz var’ diyoruz.”

Bazı hastaların kısa süreli, bazılarının ise 1-2 ay gibi uzun sürelerle serviste kaldığını ifade eden Demirkol; bilinci kapalı ve yemek yiyemeyecek halde gelen bir hastanın, tedaviler sonrası dualar ederek evine dönebilmesinin bütün yorgunluklarını unutturduğunu söyledi.

Tescilli 8 adet tek kişilik yataklı odada hizmet verdiklerini belirten Demirkol; serviste, hasta ve yakınlarının ortak kullanımına açık mutfak, ibadethane, taziye alanı ve dinlenme-aktivite odası bulunduğunu aktardı. Ayrıca yalnızca Silvan ve Diyarbakır’dan değil, Batman, Siirt ve Muş gibi çevre illerden gelen hastalara da hizmet verdiklerini, toplumdaki farkındalığı artırmayı hedeflediklerini ifade etti.