İslam’ın en çok önem verdiği konulardan biri akrabalık bağıdır. Kur’an’da defalarca “akrabalık bağlarını koparmayın” (Nisâ, 1; Ra’d, 21) emri geçer. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed aleyhissalâtu vesselam, bu konuda da ümmetine en güzel örnektir. O, ailesiyle, amcalarıyla, halalarıyla, kuzenleriyle ve akrabalarının tamamıyla güçlü bağlar kurmuş, onların haklarını gözetmiştir.
Kur’an’ın Vurgusu
Allah Teâlâ şöyle buyurur: “Akrabaya hakkını ver...” (İsrâ, 26). Efendimiz bu ayeti hayatına taşıyarak sadece kendi ailesine değil, tüm akrabalarına karşı örnek bir tutum sergilemiştir. Amcası Ebû Tâlib’in iman etmemesine rağmen ona yıllarca hürmet göstermesi, bu ayetin pratiğe dönüşmüş hâlidir.
Akrabalarına Karşı Merhameti
Resûlullah, çocuk yaşta yetim kalmış, amcası Ebû Tâlib’in yanında büyümüştü. Peygamber olduktan sonra bile amcasına bağlılığını sürdürmüş, onun himayesine vefayla karşılık vermiştir.
Hz. Ali’yi küçüklüğünde yanına alıp kendi evinde büyütmesi, akrabasına karşı şefkatin en güzel örneklerindendir. Yine sütannesi Halime ve ailesine gösterdiği ilgi, akrabalık bağlarını sadece kan bağıyla sınırlamadığını gösterir.
Akrabalıkta Sadakat ve Koruyuculuk
Mekke’nin en zor yıllarında bile akrabalarına sırt çevirmedi. Onları sık sık davet etti, hakikati onlara duyurdu. “Yakın akrabalarını uyar” (Şuarâ, 214) ayeti inince, Safa tepesinde akrabalarını topladı ve tevhidi onlara anlattı.
Hz. Osman radıyallahu anh, Resûlullah’ın akrabalarına olan ilgisi hakkında şöyle demiştir: “Onun akrabalarına verdiği değer, ümmetin bütün fertlerine merhametinin deliliydi.”
Sahabeden Rivayetler
Hz. Ebû Bekir, Resûlullah’ın akrabalık konusundaki hassasiyetini şöyle anlatır: “Resûlullah, akrabalarıyla ilgilenmekte insanların en önde geleniydi. Bunu Allah için yapar, asla dünya menfaati gütmezdi.”
Hz. Ömer ise, “Biz Resûlullah’ın akrabalarına gösterdiği ilgiden şunu öğrendik: Akrabayı ihmal eden ümmeti ihmal eder” demiştir.
Hz. Ali ise, “Resûlullah, akrabalık bağlarını ihya etmekte bizim hocamızdı. Biz onun evinde merhameti öğrendik” diyerek aile içi bağların önemini vurgulamıştır.
Âlimlerin Görüşleri
İmam Şâfiî, “Akrabayı gözetmek, Allah’a yaklaşmanın yollarından biridir. Resûlullah bu konuda ümmete en büyük rehberdir.” der. 
İmam Gazâlî ise, “Resûlullah, akrabalık bağını gözetmede yalnız malıyla değil, duasıyla ve ilgisiyle de örnektir.” sözleriyle bu yönünü anlatır.
Çağdaş Davetçilerden Tespitler
Hasan el-Bennâ, “İslam’ın toplumsal yapısı, akrabalık bağlarının sağlamlığına bağlıdır. Resûlullah bu bağı ilk önce kendi ailesinde kurdu” der. 
Seyyid Kutub, “Resûlullah’ın akrabalarına gösterdiği ilgi, davetin en yakın halkadan başlaması gerektiğini öğretir” diyerek davetin metodunu hatırlatır. 
Mevdûdî ise, “Resûlullah’ın akrabalarıyla ilişkisi, İslam’ın sosyal dayanışmasının canlı bir örneğidir” tespitini yapar.
Akrabalarla Dayanışma
Resûlullah, akrabasına sadece iyilik etmekle kalmaz, aynı zamanda onları ümmete hizmette de sorumluluk sahibi yapardı. Hz. Ali, Hz. Cafer, Hz. Zeyneb ve Hz. Fatıma, onun terbiyesiyle ümmete hizmet eden öncü şahsiyetler oldular. Bu, akrabalarla kurulan sağlıklı bağların ümmet için nasıl bereketli olduğunun göstergesidir.
Günümüz İçin Mesaj
Bugün akrabalık bağları zayıflamış durumda. Çekişmeler, miras kavgaları, şehirleşme ve bireyselleşme akrabaları birbirinden koparıyor. Oysa Resûlullah’ın hayatına baktığımızda, akrabalık bağını gözetmenin sadece sosyal değil, aynı zamanda imanî bir sorumluluk olduğunu görüyoruz. “Akrabalık bağını koparan cennete giremez” (Buhârî, Edeb, 10) hadisi, bu hakikati en çarpıcı şekilde ortaya koymaktadır.
Sonuç
Hz. Muhammed aleyhissalâtu vesselam, akraba olarak insanların en güzel örneğidir. O, amcasına, kuzenine, kızına ve torunlarına karşı merhametiyle, vefasıyla ve ilgisiyle yol gösterici olmuştur. Bugün her Müslüman, onun bu sünnetini ihya etmekle sorumludur. Çünkü akrabayı ihya eden toplum ihya olur; akrabayı unutan ümmet ise çözülmeye mahkûmdur.
Mevlid-i Nebi haftası vesilesiyle geliniz, sadece salavat getirmekle yetinmeyelim. Akrabamızı arayalım, gönüllerini alalım, aramızdaki dargınlıkları bitirelim. Zira Resûlullah’ın bize bıraktığı en güzel miraslardan biri, sıla-i rahimdir.
Selam, dua, tefekkür ve muhabbetlerle..

Ahmet YOLDAŞ/ TÜRKİYE AİLE MECLİSİ DİYARBAKIR İL BAŞKANI