Sukut etmek güzel huyların efendisi, âlimin ziynetidir. İbadetin derecesini yükseltir. Sukutta dil, kelimeleri kalp ise itirazları terk eder. Sukut seçkin müminlerin vasfıdır. Akletme yeteneği sukut ile gelişir. Kişinin anlayış kapasitesi sukut ile yükselir, kalp gözü sukut ile açılır, dilin isyanı sukut ile önlenir, sukut etmede dünya ve ahiret afatlarından korunmak vardır, sukut etmek iki cihanda selamettir, irfan ehli için sermayedir, sukut amellerin en efdalidir, zaman israfını önler, sukut Allah’ın hikmetidir. Resulü Ekrem(sav) “Sukut hikmettir, fakat susanlar azdır” “Sukut ve vakarlı gördüğünüz mümine yaklaşınız, çünkü onun kalbi hikmet telkin etmektedir” buyuruyor. Lokman (a.s) “sukut eden selamete erer, hayır söyleyen kar eder, kötü konuşan günah işler, diline hakim olmayan pişman olur” buyurmaktadır. Sukut etmekte akletme vardır, vakar vardır. Fikir, zikir ve ibadet için huzur vardır. Dünyada dilin afatlarından korunmak, ahirette bunların hesabını vermekten selamet vardır.
Dili kullanma konusunda insanlar üç kısımdır; 1- karda olanlar 2- selamette olanlar 3- helakta olanlar. Karda olanlar Allah’ı zikredenlerdir. Selamette olanlar susarak diline sahip olanlardır. Helakta olanlar ise batıl ve boş sözlere dalanlardır. Resulu Ekrem(sav) “İnsanlar ateş yüzü görmezler, ancak dilleri yüzünden görürler” buyurmaktadır. Söz keramet ise sukut her beladan selamettir. Dil söylerse gönül susar. Dil susunca gönül hikmet saçar. İnsan namaz da gönlünü, halk içinde dilini korumalıdır. Nice konuşanlar pişman, sukut edenler ise her kötülükten salimdir. Bu konuda Süleyman (as) “Söz gümüş ise sukut altındır” buyuruyor. Nitekim insan söylemediği bir sözü söyleyebilir, Ancak söylediğini gizleyemez. Sözlü sataşma olsa bile, akıllı insana yaraşan sukut ederek sataşanı yaralamak olmalıdır. Çünkü bir söze dayanamayan çok söz işitir.
Nice konuşmalar vardır ki insanı küçültür, ona düşman kazandırır. Nice sözler vardır ki ok gibidir, can alır, nimetleri yok eder, gönülleri yaralar, başlar kestirir, diş yarasından daha çok acı verir. Onun için sözlerin en güzeli yerinde susmaktır. Bilgin olan suskun olur. İnsan sukut ederek diline hakim olmazsa, dilini dudakları ile zapt edemezse, dilinin isyanını önleyemezse, dilini dışarı salarsa dili onu tutsak eder. Dünya ve ahiretini karartır vesselam. Konuyu Resulu Ekrem(sav)’in bir hadis-i Şerif-i ile bağlayalım “Suküt etmek ve güzel ahlak sahibi olmak ibadetin en kolayıdır”.
SIR SAKLAMAK
Konuşmaktan ve suküt etmekten daha üstün bir meziyet vardır ki oda sır saklamaktır. Sır saklamak, gizli kalması, açıklanmaması gereken sözler veya fiillerdir. Sır kul ile Allah(c.c) arasın da, kul ile nefsi arasında, kul ile ailesi arasında, kul ile kul arasında olabilir. Kul ile Allah arasındaki sır, muhlis olanlara, arif olanlara hastır.
 Allah has kullarına verdiği hikmetleri avama perdelemiştir. Hikmetin kadrini ancak arif olanlar bilir. Canından aziz tutar ve kalbinde saklar. Marifet hakkın öğretmesi ile kazanılır. Marifet güneşi gönülden doğar, marifet güneşinin nuru arşa yükselir, onun için ariflerin göğüsleri sır sandığıdır. Sırların mezarıdır. İbrahim Hakkı Hz:
“Gönül bahrine kim daldıysa ondan hiç haber gelmez,
Gel hakkı suküt et kim bilen demez, diyen bilmez.”
Mısralarıyla konunun mütercimi olmuştur.