Diyarbakır sokaklarında artık aynı cümle yankılanıyor: “Kira yetişmiyor.” Kahvede oturan da söylüyor bunu, pazarda alışveriş yapan da… Çünkü artık kimsenin derdi sadece mutfak değil; bir evin kirasını nasıl ödeyeceğini düşünmek oldu. Ev dediğin, bir zamanlar yuvaydı. Şimdi ise bir ailenin sırtına vurulan zincir.
Kayapınar’da sıradan bir dairenin kirası 20-25 bin lirayı bulmuş durumda. Asgari ücretli bir işçi, maaşının tamamını ev sahibine veriyor. Üniversiteye gelen gençler ya kiraya razı olup aç kalıyor ya da valizini toplayıp şehri terk ediyor. Dar gelirli aileler ise “zam yapıyorum” diyen ev sahibinin karşısında çaresiz. Bir sabah kapının önünde buluyorlar kendilerini. Artık kiracı olmak bile güvenli bir liman değil.
Ama bu tablo kader değil.
Sorunun çözümü aslında şehrin tam ortasında duruyor: Kayapınar’da imarın açılması.
Diyarbakır her yıl on binlerce yeni insanı ağırlıyor, ama yeni konut yok. Arz olmayınca kira fiyatları uçuyor. Ev sahipleriyle kiracılar arasındaki gerilim büyüyor, kimse mutlu değil.
Oysa imar açılırsa tablo değişir. Boş araziler planlı konut alanına dönüşür, müteahhitler yeni projelere başlar, piyasaya daha çok daire girer. Arz arttıkça kira üzerindeki baskı azalır. Kat sayıları düzenlenir, yeni mahalleler planlanırsa sadece Kayapınar değil, Sur’dan Bağlar’a kadar bütün şehir nefes alır. Çünkü Diyarbakır genişlerse, kira fiyatları da normale döner.
Bugün yaşanan sorun bireysel hırstan çok, plansızlığın ve ihmalkarlığın sonucudur.
Geçici zam sınırlamalarıyla günü kurtarmak mümkün ama kalıcı çözüm değil.
Gerçek çözüm, şehrin geleceğini düşünmekten geçiyor.
Diyarbakır’ın büyüme yönü belli: Kayapınar. O yüzden orada imarın önü açılmalı, yeni yaşam alanları kurulmalı.
Unutmayalım: Ev sadece dört duvar değildir.
Bir çocuğun okula hazırlanırken hissettiği güven, bir annenin pencereden baktığında içini ferahlatan manzara, bir babanın akşam kapıyı açarken duyduğu huzurdur.
Eğer insanlar bu huzuru kaybederse, şehir de huzurunu kaybeder.
Diyarbakır’ın surları bin yıldır ayakta.
Ama o surların gölgesinde yaşayan halk kendi evinde ayakta duramıyorsa, asıl yıkım budur.
Kayapınar’da imar açılırsa kiralar düşer, şehir rahatlar.
Açılmazsa, bu yangın daha da büyür.