Şükür verilen herhangi bir nimetten dolayı bu nimeti verene karşı kalben, lisanen veya fiilen veya bunların hepsi ile birlikte hissedilen minnet duygusu ile gösterilen saygı, iyiliğin kıymetini bilme, nimetin sahibine iyilik yapana bu hissi gösterme, nimet ve iyiliği anıp sahibini övmektir: ‘Hem sizde nimet namına ne varsa hep Allah’tandır.’ (Nahl-53) ayeti mucibince nimetlerin tamamının Hak’tan olduğunu bilmektir. Allah’a verdiği nimetlerden dolayı teşekkür etmektir. Allah’a vasıl olmada vasıtadır.

Şükrün yolu acziyettir. Hz. Abubekir Sıdık efendimizin ifadesiyle: ‘Acizlikten başka vuslat yolu yoktur.’ Bu sebeple kulun yapması gereken aczi yetini müdrik olarak Hakk’a iltica etmektir. Nitekim, Yüce Allah’ın: ‘Ey Davut ailesi şükredin…’ (Sebe-13) hitabına karşı Davut (a.s)‘’ Ya Rabbi şükür senin bir nimetin olduğu halde sen o nimeti bana ihsan etmeyince ben şükredenlerden nasıl olabilir ?’ şeklindeki acziyet içeren bir ifade ile Hakka iltica etmesi ve yüce Allah’ın: ‘Şimdi şükredenlerden oldun.’ hitabı aczi yetin şükredici olmanın esası olduğunun misalidir.

Kulun aczi yetinin şuurunda olmasının vasıtası faydalı ilimdir, irfan sahibi olmaktır. Kendini bilmektir. Kendini bilen Rabbini bilir. Rabbini bilen aczi yetini müdrik olur. Aczi yetini müdrik olan mütevazı olur.

Öte yandan Seyyid Ahmet Er Rufai Hz’lerinin ifadesiyle: ‘Şükür Allah’ın nimetleri ile Allah’a isyan etmemektir.’ Allah ve Resulüne itaattir. Bu fikrin sübutu: ‘Kim Allaha ve resule itaat ederse işte onlar Allah’ın kendilerine lütuflarda bulunduğu peygamberler, sıddıklar, şehitler ve salih kişilerle beraberdir. Bunlar ne güzel arkadaştır.’ (Nisa69) ayeti kerimesidir. Allah ve resule itaatin batınında Allah sevgisi vardır. Zira kalplerde hükümran olan sevgidir. Seven sevdiğine itaat eder. Sevdiğine karşı özünde sözünde ve ahdinde sadık olur. Esasen ‘’Yalnız sana kulluk eder ve yalnız senden yardım dileriz.’’ 1/5,, ayet-i kerimesi mucibince sadece Allah’a kulluk edeceğimize ve sadece onun emir ve yasaklarına uygun davranışlarda bulunacağımıza ve ona mutlak manada itaat edeceğimize söz vermiş oluyoruz. Bu ahde vefa gösterenler muti olan müminlerdir ki onlar Allahtan başka hiç kimseden hiçbir şey istemeyen ,böylece kula minnet kapsını terk edip, Allah’ın nimet kapısına yönelen, sonuçta muhtaç olmaktan kurtulanlardır. Bu bağlamda: ‘İstediğini Allahtan iste ki muhtaç olmaktan kurtulasın.’ hadisi şerifi hidayet rehberidir.

Şükür nimetin artmasına sebeptir. Bu hususta; ‘Yüce Allah’ın Andolsun şükrederseniz nimetimi artırırım.’ (İbrahim-7) vadi vardır. O’nun vadi haktır.

Şükredici olmak inanç bütünlüğünü korumaktır. Dine mutlak manada bağlılıktır. Bidatlardan kaçınmak, Kur’an ve sünnete ittiba etmektir. Ölüm gelmeden önce ölüme hazırlıklı olmaktır. Ölmeden evvel ölmektir. Yani günahlardan kaçınmaktır. Bu hususta ölüler gibi olmaktır. ( Zira ölüler günah işlemezler.) Yanıldığında arkasından tövbe etmektir. Şüphelileri terk etmektir.

Davasız amelin olmaktır. Yani kimseye haksızlık etmemektir. Hakkı hukuku gözetmektir. Hak sahiplerine haklarını teslim etmektir. Böylece ahirette Salih amellerinin sevaplarının hak sahiplerine dağıtılmasından emin olmaktır.