Topluma yeni katılan bireyler toplumdaki diğer bireyler ve kurumlar tarafından eğitime tabi tutulurlar. Birey ilk olarak anne, baba ve yakın çevresinden oluşan aile kurumunda eğitilmeye başlar. Çocuk belli bir yaşa geldikten sonra okul dediğimiz, planlanmış belli bir programı olan ve alanında yetkin öğretmenler tarafından eğitilmeye başlanır.

Okuldaki eğitimde sınıfın oturma düzeni ve öğrenci sayısı eğitimin kalitesini ve verimliliğini etkiler. Zira birey çevreden hem etkilenir hem de çevreye etki eden bir yapıya sahiptir. Dolayısıyla uzmanlar tarafından öğrencilerin sınıftaki oturma düzenlerinin öğrenme üzerindeki etkisi ile ilgili araştırmalar yapılmış, bunun sonucunda da hangi durumlarda hangi sınıf oturma düzenlerinin daha etkili olduğu ortaya çıkarılmıştır.

Oturma düzenleri; öğrencilerin yaşı ve sayısı, dersliğin büyüklüğü, vereceğiniz kazanım ve kullanacağınız yönteme göre değişkenlik gösterebilmektedir. Ayrıca eğitim sisteminizin öğretmen ya da öğrenci merkezli olması oturma düzenini belirlemede etkili olacaktır.

Eğitim kurumlarında sıralı (geleneksel), U şekli( halka) ve küme (grup) şekli en çok kullanılan oturma düzenleridir.

Öğretmen merkezli, öğreticinin aktif olduğu öğrenenlerin genellikle pasif olduğu eğitim ortamlarında sıralı oturma düzeni uygulanmaktadır. Sıralı oturma düzenleri kalabalık topluluklarda ve üst eğitim kademelerinde konu hakkında bilgilendirmenin yapıldığı ve sunum tekniğinin kullanıldığı eğitimlerde tercih edilen bir oturma düzenidir.

Öğrenci merkezli, öğrencinin aktif olduğu durumlarda U şekli dediğimiz halka şeklindeki sınıf oturma düzeni uygulanmaktadır. Öğrenenin hem eğitimciden hem de öğrenciden etkilendiği, karşılıklı etkileşimin olduğu bu oturma düzenleri eğitimin ilk kademelerinde ve çok kalabalık olmayan gruplarda uygulanır.

Ülkemizde uygulanan eğitim sistemi daha çok öğrenci merkezli olmasına rağmen okullarımızın çoğunda sınıflarda malesef sıralı oturma düzeni kullanılmaktadır. Bunda okulların fiziki yapısı ile öğrenci sayısı en önemli etkiye sahip unsurlar olarak öne çıkmaktadır. Ön sırada oturanların avantajlı arka sıralarda veya pencere kenarında oturanların dezavantajlı olduğu bu sınıf düzeninde bütün öğrencilerden aynı verimi beklemek mümkün değildir.

Bir benzetme yaparak durumu daha da netleştirelim.

Bir mezarlığa gittiğinizde mezarların sıra sıra dizildiğini, bir camiye gittiğinizde camide namaz kılan insanların saf saf olduklarını, bir kiliseye gittiğinizde ibadet edenlerin sıra halinde dizilmiş olan sandalyelerde ibadet ettiklerini görürsünüz. Bir de okula gittiğimizde sınıflarda sıra sıra dizilmiş sıralarda eğitim gören öğrencileri görürsünüz.

Evet mezarların sıralanmış olmasında, kiliselerde ve camilerde ibadet eden insanların sıra halinde dizilip  ibadet etmesinde tuhaf bir durum söz konusu değil. Lakin okullarda eğitim gören öğrencilerin birbirlerinin ensesine bakacak şekilde sıralanmış olmalarında bir acayip durum ortaya çıkıyor zannımca.  Zira eğitim öğretim faaliyeti dinamik bir yapıya sahip olduğundan okullarda sıralı  bir oturma düzenin olması eğitimin verimliliğini düşürmektedir.

Öğrenci merkezli sisteme pek uygun olmayan sıralı oturma düzeni yerine öğrencinin topluluk karşısında konuşma becerisini geliştiren ve öğrenmede yüksek verim sağlayan halka şeklindeki sınıf oturma düzenine geçmek gerekir.Bu da öğretmenlerimizin çabasıyla gerçekleşebilir.

Selametle kalın