Özel yeteneğe sahip bireyler yaşıtlarına göre daha hızlı öğrenen; yaratıcılık, sanat, liderlik kapasitesi önde olan, özel akademik yeteneğe sahip, soyut fikirleri anlayabilen, ilgi duyduğu alanlarda bağımsız hareket etmeyi seven ve yüksek düzeyde performans gösteren kişilerdir.

Anadolu Selçuklu döneminde Gülâm Mektepleri, Osmanlı döneminde Enderun Mektepleri ve günümüzde Bilim ve sanat merkezleri özel yetenekli bireyler için açılan kurumlardır. Toplumlar, bilim ve sanat alanındaki gelişmişliklerini bu özel yetenekli bireylere borçludurlar. Bu bireyler için özel tanıma sistemleri, özel programlar ve uygulamalar hayata geçirilmiştir.

Özel yetenekli bireyleri diğer bireylerden ayıran bazı özellikler mevcuttur. Bu özelliklere bakılarak özel yetenekli bireyler tespit edilmektedir.

Hem ebeveynler için hem de öğretmenler için bu özelliklerin bilinmesi hayati öneme sahiptir. Geçmişte özel yetenekli olup da fark edilmeyen daha sonra bir şekilde ortaya çıkan çokça bilim adamı ve sanatçı mevcuttur. Bir kaç örnek verelim.

 Thomas Edison.

Okul yıllarında  başarısız biri olarak öğretmenleri tarafından hep dışlanmış ve İlkokul öğrencisiyken öğretmeni ailesine, “O beyinsiz bir çocuk ve hiçbir işte başarılı olamaz” denilen o çocuk sonradan elektrik lambası, gramofon ve sinema kamerasının da aralarında bulunduğu binden fazla patentin sahibi olan bir bilim adamı olarak karşımıza çıkıyor.

Albert Einstein.

Öğretmenleri tarafından “Gerizekalı” damgası vurulan Einstein, öğretmenlerinin kendisi için söylediklerini şöyle özetlemişti:  “Öğretmenlerim aklımın yavaş çalıştığını, asosyal olduğumu ve ölene kadar aptal rüyalarımın peşinde sersemce savrulacağımı söylüyorlardı.” Öğretmenleri “Aptalca hayal” olarak nitelendirse de o hayallerinin peşinden gitti ve fizikte geliştirdiği kuramsal teorilerle dünyanın geleceğine yön verdi.

Beethoven.

Ailesi tarafından keman çalması için müzik eğitimine yazdırıldığında onunla birkaç ders geçiren hocası, keman tutuşunu beğenmeyip  “Müzisyen olmak için hiçbir umut vaat etmiyor”  demişti. O ise pes etmedi ve dünyanın önde gelen sanatçılardan biri oldu.

Louis Armstrong.

Okulda öğretmen ve arkadaşlarının büyük ağzından dolayı “Torba ağız” diye lakap takılan ve hor görülen Louis Armstrong uzaya ilk ayak basan isim oldu.

Gregor Mendel.

Gençliğinde okumak istediği üniversiteye kabul edilmeyen genetik biliminin kurucusu  olan Gregor Mendel hakkında üniversitenin profesörlerinden biri dosyasına şu notu yazmıştı: “Mendel’de, bir bilim adamı için gerekli olan berrak düşünebilme yeteneği yok.”

George Westinghouse.

Kolejden uzaklaştırıldı. “Yeteneksiz, çalışmayı sevmeyen ve aptal” yazıyordu onun dosyasında. Ancak George Westinghouse, hocalarına inat çalışmaya devam etti. Yirmi yaşını doldurmadan buharlı motor çarkının patentini alarak büyük bir başarıya imza attı ve 400’den fazla icatla benzeri az bulunan bir sanayi imparatorluğu kurdu.

Evet, kim bilir bu saydığımız isimler dışında belkide fark edilmeyip yetenekleri körelmiş nice özel yetenekli bireyler kaybetmişizdir. Kaybedilen her bir yetenek aslında bulunamayan bir buluşun veya ortaya çıkmayan bir sanat eserinin kaybedilmesidir.

Devam edecek.

Selametle kalın.