Geçen haftalar bir hayli konuşuldu, Cumhur Başkanı Ekonomik Önlem Paketini 18 Mart 2020 akşamı açıkladı. “Ekonomik İstikrar Kalkanı” olarak adını verdiği 100 Milyar liralık bir paketi, tedbir amaçlı olarak kamu oyuna duyurdu.

KOVİD-19 Salgını ve etkisinin Türkiye üzeride azaltmak için yapılan bu tedbirlerin bazıları şöyle;

1- Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizasyon sektörleri için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemelerini 6’şar ay erteliyoruz. 2- Konaklama vergisini Kasım ayına kadar uygulamayacağız. 3- Otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemelerini Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle erteledik. 4- İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranını yüzde 18’den yüzde 1’e indiriyoruz. 5- KOVİD-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemelerini asgari 3 ay öteleyecek ve gerektiğinde bunlara ilave finansman desteği sağlayacağız. 6- İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği vereceğiz. 7- Bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkârların Halkbank’a olan kredi borçlarının, Nisan, Mayıs ve Haziran anapara ve faiz ödemelerini 3 ay süreyle ve faizsiz olarak erteleyeceğiz. 8- Kredi Garanti Fonu limitini 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkartacak, kredilerde önceliği gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere vereceğiz. 9- Vatandaşlarımız için uygun ve avantajlı şartlarda sosyal amaçlı kredi paketleri devreye alınmasını teşvik edeceğiz. 10- 500 bin liranın altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktarını yüzde 80’den yüzde 90’a çıkartacak, asgari peşinatı yüzde 10’a düşüreceğiz. 11- Virüsün yayılmasına karşı alınan tedbirlerin etkisiyle Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline “mücbir sebep” notu düşülmesini sağlayacağız. 12- Asgari ücret desteğini devam ettireceğiz. 13- Mevzuatımızdaki esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hale getirilmesini temin edeceğiz. 14- Kısa Çalışma Ödeneğini devreye alacak, bundan faydalanmak için gereken süreçleri kolaylaştırılacak ve hızlandırılacağız. Böylece faaliyetine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verirken, işverenlerin de maliyetini azaltmış olacağız. 15- En düşük emekli maaşını 1.500 liraya yükseltiyoruz. 16- Emeklilerin bayram ikramiyesini Nisan ayı başında ödüyoruz. Yine emeklilerimizin maaş promosyon ödemelerinin de, şubelere gitmelerine gerek kalmaksızın, doğrudan hesaplarına yatırılmasını sağlıyoruz. 17- Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığımızın belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar liralık bir kaynak ayırıyoruz. 18- İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresini 4 aya çıkartıyoruz. 19- Tek başına yaşayan 80 yaş üstü yaşlılarımız için, sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programını devreye alıyoruz.

Açıklamaları yapılmıştı. Bir meslek mensubu olarak piyasada çalışan meslektaşlarımın bir çok sorunlarıyla beraber, birde olayın esnaf açısından değerlendirdiğim zaman, öncelikle bazı hususların dile getirilmesi lazım;

a-) SGK primleri kapalı olan işyerlerine dört ay Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran dönemleri Devlet tarafından Hazinece karşılanabilirdi. Çalışan açısından ve işveren açısından daha makul olacağını.

b-) Kapalı olan işyerlerin tüm beyanları en az üç ay ertelenmeli.

c-) İleriki zamanlarda korona virüsünden etkilenen işyerlerine özel Teşvikler verilmelidir.

         d-) Salgın hastalıktan dolayı işyerlerine kilit vuran Esnafların  durumları tespit edilerek anında nakdi yardımlar yapılmalıdır.

KORONAVİRÜSÜ (COVID-19) ile birlikte Dünya yeni bir sistemle karşılaşacağı, tamamen ekonomik sistemi  “dijital” ortamları ve yapay zekayı kullanma noktasında akıllı robotlarla iş yapma, piyasada ekonomik hamleleri artık sistem üzerinden dizayn etme ile daha ileri aşamaya gidileceği kanaatini taşıyorum. Aslında burada yapılması gereken yeni bir sistem dizany edildiğinde mevcut ortamı entegre etmek gerekir, aksi durumda Esnaf daha çok zor durumlarda kalır. Piyasada özellikle turizm ve eğlence yönünde iş yapan esnafların kendini sisteme entegre eden daha hızlı, daha iyi dijital sistemi kullanarak piyasada hamleler yapabilir.

Turizm sektöründe iş yapan esnafların şartlarının iyileşmesi için ilerde daha aktif ve teşvik edici primler verilmelidir, kurulu olan sektörlerin ekonomik durumlarını koruması için ciddi önlemler alınmalı, yoksa ” düşen bir daha kalkamaz” durumu ile karşılaşa biliriz. Geçen haftaki yazımda da söz etmiştim, Maliye Bakanlığı zaman kaybetmeden Haziran sonuna denk gelecek şekilde; topyekun bir “YAPILANDIRMA” dan ve bazı ESNAFLARIN ödemelerini faizsiz olarak taksitlendirmesi konusunda hızlı adımlar atmalıdır.