Bugün, toplumun içinde bulunduğu durumu detaylıca ele alacağımız bir yazı ile karşınızdayım. Bir toplumda gözlemlenen gelişme ve yükselme hali, o toplumun tüm değerlerini kapsar. Bilim, sanat, ticaret, ekonomi, endüstri, devlet, hukuk, ahlak, din ve sosyal gelişmeler, toplumun genel durumunu yansıtan başlıca alanlardır. Eğer bir toplumda iyileşme olursa, bu iyileşme söz konusu alanların her birinde kendini gösterir. Aynı şekilde, kötüleşme de bu alanların her birinde gözlemlenir.

Toplumu ve yönetici sınıfını değiştirmeden önce, hatalı olan bakış açımızı değiştirmemiz gerekir. Bu değişim, bilgi ve kültürle, tarihten ibret almakla ve daha önemlisi, Hak Teâlâ’ya güvenmekle mümkündür. Toplumların sıkıntılı ve bunalımlı dönemlerinde, samimi mü’minlerin ve dindar insanların yapacakları çok şey vardır. Toplumu teskin etmek ve fitne ateşini söndürmek, başlıca görevleridir. İç karışıklıklara fitne denir.

Hz. Peygamber (s.a.v) bu durumu şöyle ifade eder: “Fitne zamanında yürüyen koşandan, duran yürüyenden, oturan ayakta dikilenden, yatan oturandan, uyuyan yatandan daha hayırlıdır.” Bu hadis-i şerif, fitne zamanında ihtiyatlı ve sakin kalmanın önemini vurgulamaktadır.

Ancak toplumun gerilemesi ve çöküşe gitmesi fitneden farklıdır. Toplum çökerken buna seyirci kalmak mümkün değildir. Herkesin elinden geleni sonuna kadar yapması gerekir.

Allah (c.c) bu konuda şöyle buyurur: “Bir kavim kendini bozmadıkça Allah onları bozmaz.” Eğer bir toplum sahip olduğu yüksek manevi değerleri korursa, Allah Teâlâ onları çöküşten korur. Bu nedenle, yapılacak şey Müslüman toplumun kimliğini oluşturan manevi değerleri geliştirmek ve sağlamlaştırmaktır.

Yöneticiler iyi ve dürüst olunca mı toplum sağlıklı ve iyi olur, yoksa halk iyi ve dürüst olunca mı yöneticiler adil ve ehliyetli olur? Bu sorunun cevabı, yönetici ve halkın birbirini karşılıklı olarak etkilemesinde yatar. İnsanlar, layık oldukları yönetim tarzıyla yönetilirler; kendileri iyi olurlarsa yöneticileri de iyi olur, kötü olurlarsa yöneticileri de kötü olur. Zira yöneticiler halkın içinden çıkar ve onların bir parçasıdır. Siz nasıl olursanız yöneticileriniz de öyle olurlar. Amelleriniz yöneticilerinizdir, onlar sizlerin eseridir.

Allah (c.c) bu konuda şöyle buyurur: “Davranışları sebebiyle zalimlerin bir kısmını diğer kısmına yönetici yaparız.” Halkın kötü yöneticileri iş başına getirmesi, Allah’ın onlara gazap ettiğinin; iyi yöneticileri iş başına getirmesi ise onlardan razı olduğunun işaretidir. Hz. Peygamber (s.a.v)’in duası da bu konuda yol göstericidir: “Allah’ım, merhametsizleri bize musallat etme.”

Müslümanın görevi, toplumları ayakta tutan değerleri, özellikle ahlak kurallarını ve Allah korkusunu, hak ve hukuka saygıyı tabana yaymaktır. Toplumu düzlüğe çıkarmanın yolu budur. Düzelen bir toplumda, yöneticiler de ister istemez düzelir. Toplumdaki kötülüklerin, haksızlıkların ve yolsuzlukların sorumlusu olarak sadece yöneticileri ve aydınları görmek yanlıştır. Kötü gidişattan herkes sorumludur; zira bunda genel olarak herkesin az ya da çok payı vardır. İyileşmenin ve düzelmenin şerefi de hem yönetenlere, hem de yönetilenlere aittir. Çünkü toplum, yöneten ve yönetileni ile bir bütündür.

İçinde yaşadığımız toplumda, bireyler olarak her birimizin sorumluluğu vardır. Kendimizi geliştirmeli, manevi değerlerimizi korumalı ve toplumun refahı için çalışmalıyız. İyi bir toplum oluşturmak için her bir bireyin katkısı önemlidir. Herkes kendi üzerine düşen görevi en iyi şekilde yerine getirdiğinde, toplumun genelinde bir iyileşme ve gelişme gözlemlenecektir. Yöneticiler de halkın içinden çıktığı için, halkın düzeyinin yükselmesi, yöneticilerin de daha ehil ve adil olmasını sağlayacaktır.

Toplumun refahı ve huzuru için dua edelim: “Allah’ım, bize merhamet etmeyenleri bize musallat kılma!” Bu dua, toplumun her bir bireyi için rehber olmalı ve herkes elinden gelenin en iyisini yaparak, toplumun genel iyiliğine katkıda bulunmalıdır.

Selam ve dua ile.