Bugun...


Mehmet Ali ABAKAY

facebook-paylas
DİYARBAKIR MERKEZ HANLARI ÜZERİNE -7-
Tarih: 14-03-2024 00:01:00 Güncelleme: 14-03-2024 00:01:00


 

Hanın ilk kitabesi güney kapısı üzerinde  yer almaktadır. Günümüz Türkçesi’ne çevirisini veriyoruz:

Şehinşah-ı serîr-i saltanat Sultan Murad ol kim

Adaletle yedi iklimi tuttu serteser adı

Zamanında o şah-i nîkfercâmın Hasan Paşa

Buyurdu bu makam-ı dilküşanın oldu bünyadı

Dedim bu âfitâb-ı izz-i devlet burcuna tarih

İlâhî kıl mübarek bu ribat-ı şâdâbadi (Hicri 982)

İkinci kitâbe, doğu kapısı üzerinde yer alır. Kitabede Kelime-i Tevhid’in ilk bölümü yer almaktadır: “Allahtan başka Rab olmadığına şehâdet ederim”

Günümüz Türkçesiyle çevirisi: “Eşhedü en lâ ilâhe illâllâh hürmetine bu kapı daima sevinçle açık olsun”

Son kitâbe, hanın çarşı kapısı üzerinde yer almaktadır:” Sadrazam Mehmed Paşa oğlu Hasan Paşa bu binayı büyüklerin teşrifine tahsis etmek üzere Sultan Selim oğlu Sultan Murad’ın saltanatı günlerinde (Sene: 982) yaptırdı. Allah mülkünü ebedî kılsın.” (17)

Hasan Paşa Hanı’nın Ulu Camii ile bağlantısı olduğu hususunda bazı iddialar bulunmaktadır. Zaman içinde Gazi Caddesinin asfaltla yükseltilmesi Han’a girişi dışarıdan merdivenli hale getirmiştir. Aynı husus Deliller Hanı, Ulu Camii, Dağ Kapı Burcu için de geçerlidir.

Sonuç: Bir dönem ekonomisi, hanların etrafında evrilip çevrilen, el sanatı üürnlerinin çevre illere ve ülkelere ihraç edildiği, birçok ülkeden gelen ticarî malzemenin el değiştirdiği hanlar, günümüzde eski işlevinden oldukça uzaktır. Fakat, bu hanların ayakta kalanlarını korumak,hanları işlev sahibi kılmak için yatırımların yapılmasını zorunludur. Şehrin sosyla hayatının eksik olamdığı, turizme elverişli hanların işlerlik kazanması, şehrin gelişimini sağlamada ivme görevi görmekte, istihdamın artmasına sebep olmakta, bunun beraberinde hanların korunmasına zemin hazırlamaktadır. Diğer örneklerde yer yer tarihî eser olan hanların aslının dışına çıkan onarımlara dikkat çekmek ve onarılan hanlarınaslına uygun onarımını bekliyoruz. Özellikle Çiftae Han'ın önümüzdeki üç-dört sene içinde yıkımla harabiyetini görmek istemiyorsak, acilen onarıma başlanması gerekmektedir. Şehir merkezinde bulunan kimi hanların onarımı beraberinde oldukça harap olan ve çoğu özel mülkiyet içinde bulunan ilçelerdeki hanların da restorasyonu ihmal edilmemelidir.



Bu yazı 1124 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
HAVA DURUMU
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
  • HABERLER
  • VİDEOLAR
HABER ARŞİVİ
NAMAZ VAKİTLERİ
HABER ARA
YUKARI